Het wetsvoorstel vind je hier.
Karin Temmerman (fractieleider van SP.a in het federaal parlement en gemeenteraadslid van Gent) dient een wetsvoorstel in dat kraken strafbaar maakt, evenals bezettingsacties ed.
Het is ons aanvoelen dat Karin T. zich daarbij heeft laten inspireren door de directie van de sociale verhuurmaatschappij WoninGent, die onlangs geconfronteerd werd met het kraken van leegstaande sociale woningen door daklozen. De vader van Karin was ooit voorzitter van De Goede Werkmanswoning, stichtend element van WoninGent. Daarbij is ook op te merken dat de leegstand in Gent gedomineerd wordt door sociale woningmaatschappijen.
De SP.a laat zich weer van hun schoonste kant zien. Ze hebben de beruchte GAS-wet meegestemd en burgemeester Termont wil bedelarij verbieden. Anne Schiettekatte (SP.a-fractievoorzitster & afdelingshoofd sociale zaken & leefbaarheid WoninGent) heeft krakers van WoninGent bedreigd met de woorden dat ze problemen zouden krijgen bij het OCMW… Als ze niet vertrekken binnen 24u wordt de gerechtelijke procedure gestart met hoge kosten tot gevolg, wat hun toekomst zou hypothekeren… De huizen zijn gerenoveerd en er zouden al mensen geplaatst zijn die nu naar de nachtopvang moeten… Na de ontruiming staan die woningen nog altijd leeg.
De beelden van de uitzetting in de Brusselse Gésu kerk staan nog op ons netvlies gebrand. Emir Koc (PS) besliste als burgervader mensen in precaire woonomstandigheden –en met precaire burgerschapsstatuten- op straat te jagen, met als voornaamste alternatief de crisisopvang van de Samu Social. Diegenen die een structurele oplossing kregen zijn een minderheid. De schrijnende armoedesituatie die mensen dwingt tot kraken is niet anders in Gent of Antwerpen.
Het recht op de Stad is nog nooit zover af geweest voor groepen in de marges van de samenleving. Kraken is een overlevingsstrategie waarvoor weinig mensen kiezen. Dat toont ons de dagelijkse realiteit van het werken met deze groepen in de stad. Om vooruit te komen, en enige vorm van sociale mobiliteit te bereiken, zijn kwetsbare groepen op zoek naar een stabiele woonst. Na een moeizame strijd hebben we in Gent enkele “Housing First” projecten die mensen een stabiele woonst verzekeren. Dat is een voorwaarde, in een onrechtvaardige woonomgeving en-dito beleid, om zijn sociale rechten te verzekeren. Geen huis, geen rechten. Een domicilie en een dak boven het hoofd is een basisvoorwaarde voor de organisatie van het alledaagse leven;
Het voorstel van SP.a gaat eigenlijk even ver als dat van de Open VLD, al laat de toelichting anders uitschijnen. Dit omdat de rechtspraak voor huisvredebreuk het toepassingsgebied van woning uitgebreid heeft tot bedrijfsruimten. De toelichting laat uitschijnen dat de strafbaarstelling enkel bewoonde woningen betreft, maar in het voorgestelde artikel gaat het om huizen enz “die een ander rechtmatig gebruikt”. Dit kan dus ook allerlei bedrijfsruimtes omvatten. En, meer fundamenteel, leegstand of niets doen met een pand is ook een rechtmatig gebruik. Als het enkel om ‘bewoonde woningen’ zou gaan, dan is dit voorstel overbodig want net daarvoor is er zoiets als ‘huisvredebreuk’. Het verschil met het Open VLD-voorstel is dat dit door ‘onroerend goed’ te gebruiken, ook terreinbezettingen (bv bosbezettingen als Lappersfort, acties op fabrieks- of bouwterreinen, …) criminaliseert.
De impact op bedrijfsbezetting en de positie van de huurder
Kortom, dit SP.a-voorstel is in praktijk even erg als het VLD-voorstel en niet enkel voor krakers.
Voor het recht op actie in het algemeen heeft dit grote gevolgen. Bv bedrijfsbezettingen enz dreigen hiermee strafbaar te worden, vanaf het moment dat de bedrijfseigenaar de personen formeel de toegang ontzegt. De vakbonden worden hier dus door getroffen en worden daar best rond wakker gemaakt. Idem voor allerlei bezettingsacties, bv door milieugroepen. Bijvoorbeeld de actie door BRoW in het Gentse stadhuis een aantal maanden geleden met de campingbewoners, zou met dit voorstel een strafbare daad geweest zijn vanaf het moment dat de burgemeester zou vragen om op te krassen.
Verder kan dit ook impact hebben op huurbetwistingen ed. Als de eigenaar je opzeg geeft, maar je betwist die wegens een onwettigheid en gaat niet weg, dan wordt dit een zaak met mogelijk strafrechtelijke consequenties. Ze kan bv door de eigenaar via een burgerlijke partijstelling voor de strafrechtbank gebracht worden ipv voor de vrederechter. Het heeft ook allerlei bewijsrechtelijke implicaties. Zo is het ook een simpele manier om allerlei overeenkomsten die mondeling gemaakt zijn eenzijdig op te zeggen zonder dat nog veel verweer mogelijk is. Aan dit laatste heeft Temmerman een beetje gedacht (zie laatste paragraaf toelichting) maar duidelijk niet genoeg, want een inschrijving in het bevolkingsregister bewijst geen recht of titel. Dit voorstel wijzigt dus enorm de machtsverhouding tussen eigenaars en andere partijen die met die eigenaar een overeenkomst hebben (en niet enkel wat betreft woninghuur).