3.7. electriciteit, gas en water (EGW)

Wanneer je kraakt is het doorgaans perfect mogelijk om, net zoals een
gewone huurder, water, gas, elektriciteit en zelfs een vaste telefoonlijn of een
internetverbinding te laten aansluiten (in grote steden kan je tegenwoordig
ook inhaken op draadloze internetnetwerken). Tenzij, natuurlijk, dat de
aansluitingen volledig zijn afgesloten, er nooit gelegen hebben of zelfs
vernield zijn. Zolang je je EGW-facturen betaalt, kan het de maatschappijen
niet schelen of je nu huur betaalt of niet, je bent een klant als een ander.
Hoewel het natuurlijk altijd beter is om niet te vermelden dat je kraakt,
kwestie van problemen te vermijden.
Wat EGW betreft heb je drie mogelijkheden. Ofwel betaal je deze
gewoon, ofwel tap je ze af zonder te betalen (wat strafbaar is!!!), ofwel overleef
je zonder.
Als je een nieuw pand bezet, is het hoe dan ook verstandig om altijd
eerst alle meterstanden op te schrijven.
1. EGW betalen
Het voornaamste nadeel van de EGW betalen is dat je jouw anonimiteit
opgeeft (een weliswaar te overwegen risico i.v.m. juridische procedures).
Wanneer je voor de EGW betaalt, moet je immers een naam en adres
opgeven (zo ben je gekend bij gerecht en politie). Je kunt dit omzeilen door
een vriend(in) die ergens anders woont en gedomicilieerd is, te vragen om de
EGW te laten aansluiten op zijn of haar naam. Die persoon is dan wel gelinkt
aan het pand, maar woont er duidelijk niet. De factuur staat dan niet op
jouw naam (je blijft anoniem), maar je betaalt die natuurlijk wel zelf.
Maar EGW op je eigen naam en adres gaat ook. Als alles nog is
aangesloten, dan laat je deze gewoon op jouw naam en adres overzetten. Je
belt naar de nutsvoorzieningbedrijven en je geeft de meterstanden door.
Zoniet, als de EGW volledig is afgesloten, dan kan je de EGW wel opnieuw
laten aansluiten, maar dit is heel duur en in de praktijk niet onmiddellijk
aan te raden (tenzij je weet dat je er lang kunt blijven wonen).
Vergeet ook zeker niet om je EGW-overeenkomst weer op te zeggen, nadat je
het pand hebt verlaten!
2. EGW niet betalen
Diefstal van EGW is strafbaar! Het kan voldoende reden zijn om tot
een ontruiming over te gaan (daarom doen ze het nog niet, maar het is al
gebeurd). En als je identiteit naderhand bekend wordt (eventueel door een
arrestatie bij een ontruiming), dan kunnen kosten en boetes geëist worden
met eventuele veroordeling. Soms is de EGW nog aangesloten en dan kun je
deze zo gebruiken. Je moet vaak enkel de hoofdtoevoer openzetten. Anders
kun je proberen om water en elektriciteit af te tappen. Let op, want de
eigenaar (of anders de vorige bewoner) krijgt waarschijnlijk de facturen
toegestuurd en die kan daar doorgaans niet om lachen. Als de EGW
verzegeld is, dan is het eventueel mogelijk om zelf de zegel te doorbreken. Er
is zelfs een techniek om die zegel terug te hangen zonder dat men kan zien
dat ze verwijderd was, door een soldeerbout te gebruiken (ervaring is hierbij
wel vereist). Maar goed, knoeien met EGW doe je op eigen risico en liefst met
kennis van zaken …
A. Water
– Als het water nog is aangesloten, dan hoef je maar de hoofdkraan open te
draaien. Deze bevindt zich meestal aan de voordeur. Opletten voor
eventuele lekken in leidingen (waterlekken kunnen sowieso een duur
grapje zijn als je ervoor moet betalen, let zeker op voor toiletten die
blijven doorlopen)!!!
– Wanneer de hoofdtoevoer is afgesloten, dan kun je deze eventueel openen
met een speciale sleutel (dekseltje op voetpad openen en de kraan
opendraaien).
B. Elektriciteit
Werken aan elektriciteit vergt toch enige kennis van zaken. Als je er niet
in thuis bent, dan vraag je best iemand die er iets vanaf weet om je te
helpen.
– Als de elektriciteit nog aangesloten is, dan hoef je alleen maar de
hoofdschakelaar aan te zetten (deze bevindt zich meestal bij de voordeur
of soms in de kelder).
– Kijk altijd eerst goed rond in huis of er nergens kortsluiting kan
ontstaan, vooraleer je de stroom aanzet. Kijk bijvoorbeeld naar het
plafond of de “armaturen” (lampenhouders) er nog opzitten. Let op voor
loshangende elektriciteitsdraden en zorg er voor dat er zeker geen
draadjes tegen elkaar komen!
– In de zekeringenkast: je hebt twee soorten zekeringen: de “automaten”
kun je gewoon aanzetten; de oudere smeltzekeringen (met een
gloeidraadje dat doorsmelt) moet je eerst uitmeten (met een
weerstandsmeter) en indien nodig vervangen
– Check of de aarding in orde is en of er een verliesstroomschakelaar
aanwezig is
– Als de elektriciteit volledig is afgesloten, dan kun je eventueel aftappen
van de straatverlichting. Doe dit enkel als je zeker bent van je zaak en
wees heel voorzichtig voor kortsluiting, elektrocutie en overbelasting.
Probeer ook je kabel weg te steken, zodat het niet opvalt dat je aftapt. Je
hebt dan enkel ’s avonds elektriciteit (4A). Dit is voldoende voor
verlichting en een muziekje en om auto-accu’s op te laden, zodat je
overdag ook elektriciteit hebt (stroomomvormer gebruiken!)
C. Gas
Prutsen met gas vraagt kennis van zaken!!! Niet doen. Je kan gas laten
aansluiten of gasflessen gebruiken
3. Overleven zonder EGW-aanslui t ing
Wanneer je om één of andere reden geen toegang hebt tot EGW, dan
kun je bijvoorbeeld met de buren gaan praten en een overeenkomst proberen
maken om via hen water en/of elektriciteit te verkrijgen (bv. tijdens
volkskeukens of concerten).

Wettelijk gezien heeft iedereen recht op een minimale water- en
elektriciteitsvoorziening (dus ook de krakertjes). Voorlopig heeft echter nog
nooit iemand geprobeerd om dit recht af te dwingen, maar goed, op zich valt
het natuurlijk altijd te proberen. En anders, lukt het ook best zonder…
Hoewel water absoluut het meest levensnoodzakelijke is, overleven
veel pandjes ook zonder wateraansluiting. Drinkwater en water om te koken,
af te wassen… kan je in containers aanvoeren. Water om toiletten door te
spoelen of om schoon te maken (water dat dus niet noodzakelijk drinkbaar
moet zijn), kun je uit regentonnen halen. Kijk ook eens of er geen regenput is
(ondergronds reservoir voor regenwater, meestal buiten onder een groot
vierkant deksel).
Er zijn natuurlijk ook alternatieven voor elektriciteit en stadsgas,
waaronder:
– Voor verlichting: kaarsen of olielampen (eventueel zelf te maken met een
glazen bokaal met een schroefdekseltje waar je een wiek doorhaalt en
lampolie). Let wel op voor brandveiligheid! Verder: (zak-)lampen op
batterijen, herlaadbare elektrische lampen of knijpzaklampen
(mechanisch).
– Voor verwarming: houtkachels, kolenkachels, allesbranders, gaskachels
(zorg altijd voor voldoende ventilatie en zorg ervoor dat de schouw goed
gekuist is!!!!). Hout- en kolenkachels zijn belangrijke bezittingen voor een
krakergroep. Je vindt ze soms in oude huizen of bij het groot huisvuil en
ja, je kunt ze ook zelf in elkaar lassen.
Hout vind je zowat overal. Palettenhout kan je gemakkelijk en in grote
hoeveelheden gratis verkrijgen. Dakwerkers zitten ook vaak met hopen
hout waar ze liever vanaf willen, dus als je enkele dakwerkers uit de
buurt belt, dan heb je zeker wel eens prijs en heb je hout dat langer
stookt dan paletten. Ook houtzagerijen hebben geregeld afvalhout.
Natuurlijk niet de verlijmde boel meepakken, dat is niet alleen giftig,
soms krijg je ook een hetere vlam (als je een aluminium-kachelpijp hebt,
dan kan die dit niet altijd aan) en het is gewoon ook niet
natuurvriendelijk.
Ook veel gebruikt zijn zybrokhamines, draagbare petroleumkachels,
waarmee je een ruimte van pakweg 15m² (ook afhankelijk van isolatie)
vlot opwarmt. Kostprijs is 0,50 pleuro per liter, en gemiddeld brand je 3u
met een liter. Probeer de wiek schoon te houden om geen extra
rookgassen te krijgen. Nadeel aan deze mobiele verwarming, is dat je
sowieso moet opletten voor CO-vergiftiging. Dus: zorgen voor afdoende
verluchting, niet laten branden als je gaat slapen, en liefst ook niet te
lang aan een stuk gebruiken (de nieuwere modellen zijn wel beter,
voorzien van dubbele en driedubbele rookverbranding). Een ander nadeel
is dat de lucht vochtig wordt door damp, zodat na gebruik de kamer nog
killer kan voelen. Bij oudere modellen riek je ook wel wat naar petroleum,
zo blijkt als je je in de buitenwereld begeeft. Toch zijn zybro’s goed om
vergaderingen of moeilijke momenten door te komen. Je kan als je geen
andere mogelijkheid hebt, er kleine hoeveelheden op koken ALS je een
grote pot gebruikt, want er mag ABSOLUUT GEEN WATER op brandende
petroleum spatten. Blussen doe je met zand.
Gaskacheltjes worden aangesloten op een gasfles. Verwarmen met gas is
echter een erg dure aangelegenheid. Heteluchtblazers op gas kunnen wel
handig zijn om grote ruimtes in de winter te verwarmen (bv. tijdens
concerten).

Zorgen voor een goede isolatie (tochtgaten opsporen en dichten) is ten
slotte een must om de koude op een effectieve manier te bestrijden.
– Koken: Het is het handigst om op gas te koken (zoek een fornuis op
gasflessen). Koken op een geschikte hout- of kolenkachel is ook een optie
(je weet wel, die fantastische Leuvense stoven van vroeger). Koken op een
houtvuur duurt wat langer, maar het gaat ook. In dat geval bouw je best
een beschutte kookplaats (bij voorkeur buiten, wat leuk is in de zomer,
maar niet in de winter).
– Muziek: Stroom opwekken voor optredens gaat met een generator. Dat is
een dure aangelegenheid, maar wel een goede investering als je toch van
plan bent om regelmatig concerten te organiseren. Een cassettedeck
speelt zo’n 12 uur lang op een autobatterij. Zorg er wel voor dat je de
batterij niet helemaal leegspeelt, zodat ze niet kapot is en je ze weer kunt
opladen (herladen doe je elders met een batterij-oplader of je kan ze
aansluiten als tweede batterij in camionetten die toch net een afstandje
gaan rijden).
Om stroom te besparen (of om zonder elektriciteit te overleven), kijk je
verder best een beetje uit naar de ouderwetse, puur mechanische
modellen van allerhande huishoudelijke apparaten en keukengerief (zoals
een handtondeuze, handmixer/klopper, …). Vroeger gebeurde het meeste
immers handmatig (en neen, elektrische waterkokers, tandenborstels,
scheerapparaten, koffiezetten, mixers, keukenrobotten, wasmachines,
stofzuigers en afwasmachines zijn niet levensnoodzakelijk). Je hebt
tegenwoordig echter ook nieuwere modellen van radiootjes en zaklampen
die handmatig worden aangedreven. Het is misschien wat
arbeidsintensiever, maar wel veel goedkoper, doorgaans
milieuvriendelijker en in enkele gevallen zorgt de ouderwetse,
handmatige manier zelfs voor betere resultaten (bv. afwas, koffie
opgieten). In andere gevallen kunnen (herlaadbare) batterijen handig zijn.
Helemaal DIY is het natuurlijk om te gaan experimenteren met
alternatieve energiebronnen zoals zon- en windenergie (check de
handboeken).
Onthoud al leszins:
VEILIGHEID: Het is zeker geen slecht idee om wanneer je activiteiten
organiseert in je pand er eens wat tips over brandveiligheid op na te lezen.
Deze spullen zijn alvast nuttig om te recuperen uit (pas) leegstaande
gebouwen of op rommelmarkten:
noodverlichting, brandblussers, branddeken voor (volks)keukens, …
DIEFSTAL VAN GAS, WATER EN ELEKTRICITEIT is STRAFBAAR!
Het kan voldoende reden zijn om tot ontruiming over te gaan en als de
identiteit van de bezetters bekend is, kunnen kosten en boetes op de
bezetters verhaald worden.