Artikel uit dewereldmorgen.be
Op maandag 11 januari bericht De Standaard over een onderzoek van sociologe Jana Verstraeten : in Vlaanderen belanden wekelijks tot 250 huishoudens op straat door te hoge huurprijzen. Ja hoor, we hebben dat goed gelezen: 250 per week dat is 1000 per maand of 12000 per jaar. Dit is al lang geen probleem meer van enkelingen die, om welke reden dan ook, hun administratie niet goed in orde houden.
Tijdens de periode 2005 tot 2013 zijn de private huurprijzen gestegen met 8% of ongeveer 1% per jaar bovenop de inflatie.Percentages geven niet altijd een duidelijk beeld. Laten we het dus even concreet maken. Neem nu de alleenstaande mama die dringend een appartement zoekt in het Antwerpse. Vanaf € 750 heb je een appartement met 2 slaapkamers, zie ik zonet op Immoweb. Als we aannemen dat je maximum een derde van je inkomen aan wonen mag besteden, zou onze mama al gauw € 2250/maand moeten verdienen.
Het Grote Woononderzoek (2013) toont aan dat 45 à 50% van de huurders méér betaalt dan een derde van zijn inkomen (woonquote). Wat blijft er dan over om te (over)leven? Sociologe Verstraeten berekende dat het aantal uithuiszettingen alleen maar zal toenemen de komende jaren, net door de stijgende huurprijzen Het CAW (Centrum Algemeen Welzijnswerk) Hasselt stelt dat onverwachte kosten vaak al genoeg zijn om in de problemen te komen. Net wat ik zelf in mijn Antwerpse praktijk ook merk. Een ontslag, te hoge onverwachte kosten en de betaalproblemen zijn een feit.
De Belg staat gekend voor zijn baksteen in de maag, met 75% eigenaars. Maar in onze steden zijn de meeste bewoners huurders: Brussel telt 62,2% huurders, Antwerpen 53%.
Dit is een wooncrisis. Alle onderzoeken bewijzen dit. Maar onze regeringen steken de kop in het zand te steken en negeren het recht op wonen voor élke Belg.
Diezelfde onderzoeken tonen aan dat de woonmarkt niet in staat is om het recht op wonen te realiseren. De overheid kan en moet zijn verantwoordelijkheid nemen.
Wooncrisis
Even gluren bij de buren. In Wenen investeert men al bijna 100 jaar in een uitgebreid aanbod van publieke huisvesting. Dit zijn kwalitatieve woningen, ingebed bij groene zones en openbaar vervoer. De hoge inkomensgrenzen (€ 5.900 per maand voor een gezin van 4 personen) realiseren een sociale mix. Resultaat ? 60% van de inwoners huren een publieke woning én hebben woonzekerheid.
In Wenen zien we ook dat dit grote aanbod een prijsdempend effect heeft op de gehele woonmarkt: betaalbare huurprijzen op de private huurmarkt, gestuurd grondbeleid, geen inflatie van de prijzen van koopwoningen voor eigenaars.
Het huidige beleid wil geen sociale woningen bij bouwen. Op de website van Vlaanderen lezen we letterlijk “Binnen het beleidsdomein Ruimtelijke Ordening, Wonen en Onroerend Erfgoed wordt 107,1 miljoen euro bespaard door het totale volume aan nieuwe sociale huurwoningen voor de periode 2015-2019 te verminderen met 15%”.
Vlaams Minister Homans wil net meer mensen uit de sociale huisvesting verdrijven zodat er plaats is voor de “meest dringende gevallen”. Dus boetes voor wie blijft wonen in de gezinswoning met een slaapkamer op overschot, boetes of opzeg voor wie er met teveel woont. Terwijl net een groter aanbod sociale of publieke woningen een deel van de oplossing is. De meeste sociale huisvestingsmaatschappijen ontvangen graag méér middelen voor vlotte renovatie en vernieuwbouw van hun patrimonium.
Ander woonbeleid
Ondertussen moet er dringend ingegrepen worden op de private huurmarkt.
Mijn collega en Brussels parlementslid Mathilde El Bakri diende een voorstel in bij het Brusselse Parlement om de huurprijzen te blokkeren en een kader uit te werken dat de minimum en maximum huurprijzen objectief bepaalt op basis van grootte, kwaliteit, ligging, nabijheid van voorzieningen.
Waarom zou Vlaanderen dit niet kunnen ? Een conformiteitsattest eisen vooraleer er verhuurd mag worden. Een wettelijk kader uitwerken dat huurprijzen vastlegt. We kunnen toch niet toelaten dat € 500 kan gevraagd worden voor een krot ?
Niets doen is geen oplossing . Dit maakt de maatschappelijke kost steeds groter : gezondheidsproblemen door gebrekkige woonkwaliteit, door stress omwille van betaalproblemen, opvoedingsproblemen door te kleine huisvesting, schuldhulpverlening,…
Hoog tijd dus voor een ander woonbeleid !
Nadine Peeters
Auteur “De Weense woonwals” uit het boek “De miljonairstaks en 7 andere briljante ideeën om de samenleving te veranderen” en PVDA-districtsraadslid Antwerpen