Kraken vormt (voorlopig althans) geen strafrechtelijke inbreuk. Er is
geen enkele strafrechtelijke omschrijving die een straf op het kraken van een
huis stelt. Diefstal is een inbreuk die enkel betrekking heeft op roerende
goederen maar niet op onroerende zoals huizen en gronden.
Kraken is wel een inbreuk op het eigendomsrecht van de eigenaar.
Kraken is een ‘bezetting zonder recht of titel’, m.a.w. de bezetter of kraker
kan zich niet beroepen op enige juridische grond om het huis of de grond te
blijven bewonen. De eigenaar heeft wel dit recht, op basis van zijn
eigendomstitel. Dit bezettingsrecht kan overgedragen zijn door verkoop,
huur, gift, … of de loutere toestemming. Maar zolang dat niet gebeurd is aan
de bezetter, vormt de bezetting een inbreuk op het eigendomsrecht. Dit
betekent dat de eigenaar via de vrederechter zijn eigendom kan
terugvorderen.
Kraken is op zich niet strafbaar, maar er zijn wel enkele andere
inbreuken die in de buurt liggen en die men beter vermijdt te plegen om
geen moeilijkheden te krijgen. Dit zijn allemaal geen zware misdrijven en het
parket zal hier normaal gezien niet uit eigen initiatief tegen optreden. Maar
waarschijnlijk wel na een klacht van de eigenaar. Dergelijke klacht kan voor
de eigenaar een alternatieve piste vormen om je te laten ontruimen. De
politie treedt dan op in het kader van een gerechtelijk onderzoek.
a. Huisvredebreuk (art. 439-441 Sw)
vereisten:
1. Binnendringing in een bewoond huis;
2. Met bedreiging of geweld tegen personen / braak, inklimming of valse
sleutels / bij nacht.
Bewoning geldt hier ook voor kantoor- en bedrijfsgebouwen. De
rechtspraak interpreteert dit heel breed en in praktijk valt alle gebruik
hieronder. Let dus goed op dat het te kraken gebouw niet bewoond of
gebruikt meer wordt (bv. als opslagmagazijn). Dit misdrijf geldt enkel voor
gebouwen, niet voor gronden.
Het tweede element is ook noodzakelijk. Gewoon door een openstaande
deur binnenwandelen is dus geen misdrijf. Vanaf het moment dat je een
deur openbreekt of een omheining overklimt van een bewoond pand, ben je
wel strafbaar.
Dit is een aflopend misdrijf, wat wil zeggen dat je het begaat op het
moment van binnendringing. Dit betekent dat wanneer de politie je op het
moment van binnendringing betrapt (op heterdaad), ze je onmiddellijk kan
arresteren en ontruimen. Wanneer je al een tijdje in een gebouw woont, kan
er geen sprake meer zijn van betrapping op heterdaad en dus van een
onmiddellijke ontruiming (vandaar het belang van de “voorkraak”). Wel kan
het nog altijd een grond voor vervolging zijn.
b. Braak van afsluiting: (545-546 Sw)
Een afsluiting is elk voorwerp bedoeld om binnendringen te verhinderen,
zoals een deur, raam of omheining. Opdat er van een misdrijf sprake is, is
vernieling vereist. Openen zonder schade aan te richten is geen probleem.
Als je dus een pand kan binnengeraken zonder schade aan te richten,
geef je hier vanuit juridisch oogpunt best de voorkeur aan. In praktijk is het
waarschijnlijk onmogelijk om dit misdrijf niet te begaan als je langere tijd in
een pand wil blijven. Belangrijk is dan ervoor te zorgen dat dit misdrijf niet
bewezen kan worden. Bv. door ervoor te zorgen dat de deurstijl geen sporen
van koevoetgebruik (meer) vertoond. Of zelf voor bewijzen te zorgen dat het
huis open stond. Ook dit is een aflopend misdrijf.
c. Diefstal van water en elektriciteit
Het gewoon aansluiten van water en elektriciteit zonder dat je er de
rekening voor betaalt, is diefstal. Water en elektriciteit worden wel als
roerende goederen beschouwd. Aangezien water en elektriciteit goederen zijn
die continue gebruikt worden, is hier wel degelijk betrapping op heterdaad
mogelijk en dus ook een onmiddellijke ontruiming om het misdrijf stop te
zetten (op deze manier werd ooit een kraakpand in de Gasmeterlaan in Gent
ontruimd).
Tracht dus ervoor te zorgen dat de eigenaar geen rekeningen voor
water en elektriciteit krijgt maar dat je die zelf betaalt.
Voor andere (strafbare) zaken zoals vandalisme, overlast of nachtlawaai
krijg je tegenwoordig een administratieve boete. Deze zijn sinds kort uit het
strafrecht gehaald, je moet dus niet meer voor de strafrechter verschijnen,
maar je krijgt gewoon meteen een boete (vgl. met een verkeersboete).