Beste lezer,
De voorbije maanden hebben heel veel mensen van diverse pluimage zich ingezet om de bewoners van het oude klooster (Meulesteedsesteenweg 184) mee op weg te helpen naar een legaal en stabiel bestaan. Dertig van de 53 bewoners zijn kinderen. Deze bewoners leefden de voorbije jaren afwisselend op straat en in gekraakte panden. Eind augustus werd een ‘bezetting ter bede’ onderhandeld met CAW Visserij. Daarmee kan het oude klooster / opvangcentrum tot eind juni 2014 worden gebruikt als woonplaats voor de betrokken bewoners.
Dit is de eerste nieuwsbrief over dit project.
Dank aan alle sterke schouders voor alle steun!
Rocsa vzw, Werkgroep Vluchtelingen Gent vzw,
Samenlevingsopbouw Gent en Victoria Deluxe
DE BEWONERS
De groep bewoners is erg heterogeen en wordt gemakshalve ‘de Roma’ genoemd. Toch zijn de onderlinge verschillen erg groot. Sommige volwassen bewoners hebben intussen een vrij goede kijk op het reilen en zeilen van onze samenleving, terwijl daar bij anderen vooralsnog amper sprake van is. Enkele volwassen mannen kunnen volgens ons een baan vinden op de reguliere arbeidsmarkt, terwijl andere bewoners, meer bepaald de meeste (jonge) moeders en vrouwen, in de eerste plaats behoefte hebben aan een inburgeringstraject en een intensief taaltraject. Heel wat volwassen bewoners spreken onvoldoende Nederlands, wat zowel bij de hulpvragers als de hulpverleners heel vaak tot misverstanden en irritaties leidt. We denken dan ook dat we de bewoners niet als een homogene groep mogen benaderen, maar beter kunnen kiezen voor een geïndividualiseerde aanpak. Dit pilootproject biedt ons de kans om samen na te denken over hoe we onze dienstverlening ook op maat kunnen ontwikkelen.
DE ONDERSTEUNERS
De voorbije maanden zijn ontzettend zwaar geweest voor de vier vzw’s. Onze draagkracht werd meer dan eens overschreden. We blijven het beleid dankbaar voor de onderhandelingen met het CAW en de geboden kansen, maar we willen er tegelijkertijd graag op wijzen dat wat we doen niet tot de kerntaak van de vier officiële vzw’s behoort, maar grotendeels berust op vrijwillige inzet. De meters en peters die voor elk gezin zijn gevonden, zouden geflankeerd moeten worden door professionele buddy’s die voldoende tijd en ruimte krijgen om de gezinnen mee te coachen en te begeleiden. Eind juni volgend jaar zal er geen kant-en-klare oplossing op tafel liggen. Het zal pas een eerste tussenstap in een veel langer verhaal zijn. Vandaar dat we het belangrijk vinden om juiste en realistische verwachtingen te creëren. Pas dan wordt het mogelijk om deze mensen op een gecoördineerde manier te ondersteunen en te begeleiden.
We willen uitdrukkelijk de verschillende diensten danken (Stedelijke Integratiedienst, de buurtstewards, de Dienst Bevolking, Intercultureel Netwerk Gent, het Transithuis-CAW, de VDAB, Groep INTRO, De Sloep, …) voor de inspanningen die ze op dit vlak hebben geleverd. We kunnen ook steeds rekenen op de ondersteuning van de Beweging Recht op Wonen.
HOE ER WORDT GEWERKT
Eerst werd een nauwkeurige inventaris opgesteld van wie zoal in het oude klooster verblijft. Dat gebeurde aan de hand van een lijst met namen en geboortedata van alle volwassenen en kinderen, gekoppeld aan een foto (om ze een gezicht te geven). Voor elk gezin werd / wordt ook een infofiche met daarop alle belangrijke en noodzakelijke info opgemaakt. Dat is het werk van peters en meters, vrijwilligers die met de gezinnen een vertrouwensband opbouwen, hun een luisterend oor bieden en hen bijstaan in hun contacten met diensten, het in orde brengen van papieren, … Die infofiches kunnen in de volgende fase worden ingezet t.a.v. alle diensten en hulpverleners die met de bewoners aan de slag willen gaan. De bewoners zelf zien in dat het belangrijk is om met accurate en juiste info te werken en hun oorspronkelijke achterdocht heeft plaatsgemaakt voor een langzaam groeiend vertrouwen.
Tot voor kort hebben de meeste gezinnen vooral overleefd op basis van ‘overlevingsstrategieën’. We blijven er bij de bewoners op hameren dat ze op zoek moeten gaan naar sociale mobiliteit binnen het wettelijke kader. Alle bewoners hebben er dan ook voor gekozen om zich in te schrijven bij de VDAB en op zoek te gaan naar een reguliere baan of opleiding. Alle actoren in onze samenleving die zich verzetten tegen de komst en het verblijf van deze mensen op ons grondgebied, zullen hopelijk gaan inzien dat het werk van de vier vzw’s en de andere diensten er onder meer toe leidt dat deze bewoners zich aan de wettelijke afspraken willen en kunnen houden. De maatschappelijke winst die op die manier wordt geboekt, is niet gering. Het belangrijkste werkinstrument hiertoe zijn de wekelijkse bewonersvergaderingen waarop we de Roma heldere en correcte informatie aanreiken, om vervolgens in dialoog en discussie te treden met als doel groeikansen te creëren.
In overleg met Stad Gent hebben we zes werkgroepen opgericht (Werk, Wonen, Huishouden & Gezondheid, Samenleven, Papieren, Onderwijs). In die werkgroepen zijn verschillende diensten vertegenwoordigd. Verder in deze brief volgt een beknopt verslag van de werkgroep Werk.
100 STERKE SCHOUDERS
Aangezien de vier vzw’s geen enkele andere financiële steun genieten om dit project te realiseren en de bewoners zelf nog niet de nodige zelfstandigheid hebben verworven om in hun eigen levensonderhoud te voorzien, is alle steun meer dan welkom. Op dit ogenblik storten 36 steungevers maandelijks een bijdrage van 10 euro. Veertig anderen hebben een eenmalige bijdrage gestort (van 15 tot 1.000 euro). Momenteel worden die middelen aangewend om de energiekosten te dekken. De verwarming stelt ons immers voor een groot probleem dat nog niet is opgelost. De bestaande installatie op stookolie is niet meer te herstellen. We zijn intensief op zoek gegaan naar installateurs die de niet-gebruikte gasbrander kunnen aansluiten op het bestaande verwarmingsnetwerk, maar tot nog toe heeft die zoektocht geen resultaat opgeleverd. Intussen wordt er, in afwachting van een echte oplossing, verwarmd met elektrische straalkacheltjes (na keuring van de elektrische installatie). Een duurzamere (en minder dure) oplossing is evenwel gewenst.
EEN ECHT PILOOTPROJECT
De vier vzw’s zijn vragende partij om van dit initiatief een ECHT pilootproject te maken en de groep ondersteuners ook uit te breiden met andere organisaties en diensten. De ervaring en expertise die we op die manier ontwikkelen, moeten publieke en privéactoren, samen met de beleidsmakers, in staat stellen een gedeelde visie op nieuwe vormen van migratie te ontwikkelen. Ook de huidige ondersteuners beseffen maar al te goed hoe complex dit soort migratie is en welke impact ze heeft op onze stad en samenleving. Maar we blijven ervan overtuigd dat een humane en gecoördineerde aanpak veel beter is dan mensen botweg uit te sluiten en zomaar op straat te laten overleven. De tegenstanders van onze aanpak dagen we graag uit om de maatschappelijke kost in te schatten van de keuze om mensen illegaal te laten overleven. Het pilootproject is een gelegenheid om samen op zoek te gaan naar zowel de kansen als de belemmeringen en knelpunten die deze vorm van migratie (instroom Oost-Europese burgers) met zich meebrengt.
VERSLAG WERKGROEP WERK
We beklemtonen graag de grote diversiteit onder de bewoners qua achtergrond (opleiding, werkervaring, vaardigheden en competenties), statuut (E-kaart, Bijlage 19 als werknemer, Bijlage 19 als partner, …) en mogelijkheden (lezen en schrijven, kennis Nederlandse taal, mobiliteit, leeftijd en gezondheid, …). De gezinnen kunnen alleen administratief en anderszins een toekomst uitbouwen als ze werk vinden (minstens 12 uur per week) en dus in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. Dat besef begint stilaan ook tot de gezinnen door te dringen, samen met het besef dat de bestaande diensten hen hierbij wel degelijk kunnen ondersteunen. De gezinnen hebben jarenlang in een ‘overlevingsmodus’ geleefd, met (onregelmatige) periodes van ‘dubieuze’ arbeid, doorgaans zonder reguliere contracten. De meeste gezinnen hebben wel periodes van reguliere tewerkstelling met contract gekend (meestal uitzendarbeid – seizoensarbeid), zij het tijdelijk. Dat gegeven en hun statuut (E-kaart, bijlage 19, …) hebben een invloed op alle andere sociale rechten (kinderbijslag, medische kaart of SIS-kaart, …). Wellicht is het (in eerste instantie) niet voor iedereen haalbaar om vast werk te vinden binnen het normale economische circuit. Wat dat betreft, is het raadzaam om per gezin gedifferentieerde, realistische doelen voorop te stellen: regulier vast werk, specifieke tewerkstellingsstatuten (afhankelijk van o.a. duur van inschrijving als werkzoekende), tijdelijke contracten via uitzendarbeid of VDAB, occasioneel vrijwilligerswerk met vergoeding (indien partner wel werk heeft of werkzoekende is), …
Om de kansen op werk te verhogen zijn Nederlandse les / inburgering / alfabetisering cruciaal. Ook hier is de startpositie van de volwassenen zeer divers (de ene is analfabeet en spreekt amper Nederlands, de andere beschikt al over een behoorlijke kennis van het Nederlands). De ‘formele’ wijze waarop Nederlandse lessen worden georganiseerd, vormt voor een aantal personen nog een te hoge drempel (inschrijving, aanwezigheden, wachtlijsten, …). De organisatie van Nederlandse les / alfabetisering in het pand zelf zou heel wat kansen bieden (ook voor de mama’s van niet-schoolgaande kinderen). Dit moet praktisch / organisatorisch verder worden uitgezocht in samenwerking met de werkgroep Onderwijs en met ondersteuning van de actoren die op dit moment deze lessen aanbieden (Kom-Pas, Huis van het Nederlands, …).
Enerzijds is er behoefte aan individuele coaching van de bewoners op het vlak van:
- De zoektocht naar werk (hoe schrijf ik me in bij uitzendkantoren, waar moet ik op letten, houding, hoe benoem ik mijn competenties, hoe stel ik een goed cv op, …) d.i. mensen die kunnen meegaan naar VDAB en uitzendbureaus, die de bewoners kunnen helpen bij het opstellen van hun cv, …
- Bemiddeling met (potentiële) werkgevers als de betrokkenen werk hebben (hoe zorg ik ervoor dat mijn arbeidscontract in orde is, hoe raak ik op het werk, wat mag mijn werkgever van mij verwachten en wat niet, …)
Anderzijds moeten er ook werkgevers worden gevonden en aangesproken (en eventueel ondersteund) die de bewoners (tijdelijk) een contract willen aanbieden.
De meest volwassenen zijn intussen als werkzoekende ingeschreven bij de VDAB. Sommigen zijn al uitgebreid ‘gescreend’, bij anderen moet dit nog gebeuren. Voor elke volwassene is uitgezocht of hij of zij al dan niet in aanmerking komt voor bepaalde tewerkstellingsmaatregelen.
DE WERKGROEP bestaat uit Dienst Werk Stad Gent, Integratiedienst Stad Gent, VDAB, groep INTRO en Victoria Deluxe. De partners binnen de werkgroep hebben zich intussen geëngageerd om op zoek te gaan naar organisaties die de bewoners intensief willen begeleiden in hun zoektocht naar werk (buddysysteem). Zo sprak Groep INTRO hiervoor zijn netwerk aan en wil Dienst Werk Stad Gent contact opnemen met verschillende werkgevers (van wie bekend is dat ze openstaan voor diversiteit op de werkvloer) met de vraag om (meerdere) bewoners uitzicht te geven op een (tijdelijk) contract.